Study with Quizlet and memorize flashcards containing terms like 11 listopada 1918, 28 czerwca 1919, 1 listopada 1918 and more. najbliżsi legioniści. Wysunięte przez piłsudczyków hasło sanacji moralnej życia publicznego zostało poparte przez szerokie kręgi społeczne. W maju 1926 r. Piłsudski wielu wydawał się być jedyną osobą, która mogła zapanować nad coraz większym chaosem w państwie. Najważniejsze partie polityczne w Polsce po 1989. roku Charakterystyka ustrojowa Rok 1989 był rokiem przełomowym dla Polski, ale także i dla całej Europy. Upadek komunistycznych potęg, a szczególnie upadek Związku Radzieckiego zmienił nie tylko mapę Europy, ale także jej życie polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturalne. cash. Ważne pojęcia: Kryzys rządów parlamentarnych – kryzys gospodarczy („wojna celna” z Niemcami w 1925 r., ponowna inflacja); klęska polityki zagranicznej (w Locarno Niemcy zagwarantowali nienaruszalność granicy Francja i Belgią); krytyka rządów parlamentarnych za „sejmokrację” i „partyjniactwo”; 10 maja 1926 r. powstanie rządu koalicji Chjeno-Piasta z Wincentym Witosem; klęska demokracji w Europie i początek rządów silnych przywódców; upatrywanie w Piłsudskim człowieka zdolnego przezwyciężyć kryzys w Polsce; poparcie partii lewicowych i części armii dla PiłsudskiegoPrzewrót majowy – 12 maja 1926 r. początek zbrojnego zamachu stanu (zginęło ok. 400 osób); strajk kolejarzy uniemożliwił dotarcie do Warszawy wiernych rządowi oddziałów zbrojnych; dymisja prezydenta Stanisława Wojciechowskiego i rządu Wincentego Witosa; powołanie rządu Kazimierza Bartla, a na stanowisko prezydenta Ignacego MościckiegoJózef Piłsudski – w czasie I wojny był dowódcą I Brygady walczącej u boku państw centralnych; po „kryzysie przysięgowym” w 1917 r. został internowany w magdeburskiej twierdzy; po powrocie do Polski Rada Regencyjna powierzyła mu władzę nad wojskiem i władzę cywilną; powołał rząd Jędrzeja Moraczewskiego; pełnił urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa i Naczelnika Państwa; po wyborze Gabriela Narutowicza na urząd prezydenta wycofał się z życia publicznego; dokonał zbrojnego zamachu w 1926 r. i rozpoczął rządy autorytarne; pełnił dożywotnio urząd ministra do spraw wojskowych i Generalnego Inspektora Sił ZbrojnychIgnacy Mościcki – wybitny naukowiec, chemik, wynalazca ( pozyskiwania kwasu azotowego z powietrza); w latach 1926-1939 był trzecim prezydentem II RP; po internowaniu władz polskich w Rumunii w 1939 r. skorzystał z zapisu konstytucji kwietniowej i wyznaczył Władysława Raczkiewicza na prezydenta RP na uchodźstwie; od jego nazwiska nazwano Mościce koło Tarnowa, gdzie był inicjatorem budowy zakładów chemicznychNowela sierpniowa – 2 sierpnia 1926 r. dokonano zmian w konstytucji marcowej, wzmacniając urząd prezydenta i ograniczając kompetencje władzy ustawodawczejRządy sanacji – sanacja, czyli uzdrowienie systemu władzy; przejęcie władzy w 1926 r. przez zwolenników Józefa Piłsudskiego; był to system rządów autorytarnych opartych na autorytecie Marszałka Piłsudskiego; po śmierci Piłsudskiego w 1935 r. ukształtowała się grupa zamkowa z prezydentem Mościckim na czele i grupa wojskowa (tzw. GISZ) wokół marszałka Edwarda Rydza-ŚmigłegoKonstytucja kwietniowa – opracowana przez sanację i podpisana przez prezydenta 23 kwietnia 1935 r.; najwyższą władzę w państwie miał prezydent odpowiedzialny tylko „przed Bogiem i historią”; ograniczono rolę parlamentu i prawa obywatelskieBezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR) – powołany w 1928 r. na czele z Walerym Sławkiem; przystąpiły do niego różne organizacje i grupy polityczne, krytykujące konstytucję marcową i popierające rządy sanacji; rozwiązany w 1935 – sojusz partii opozycyjnych w stosunku do sanacji (lewicy i centrum); w 1930 r. prezydent Mościcki rozwiązał parlament, opozycyjnych posłów aresztowano i uwięziono w Brześciu nad Bugiem; w tym czasie zorganizowano wybory do parlamentu, zwane brzeskimi, które wygrał BBWRBereza Kartuska – obóz dla więźniów politycznych utworzony w 1934 Zjednoczenia Narodowego (OZN) – zwany „Ozonem”, został powołany w 1937 r. przez płk Adama Koca; chciał skonsolidować społeczeństwo na zasadzie solidaryzmu i nadrzędnej roli państwaFront Morges – zawiązany w Szwajcarii, był opozycją przeciwko rządom sanacji pod przewodnictwem Ignacego Jana Paderewskiego i gen. Władysława Sikorskiego; politycy ci powołali w 1937 r. partię Stronnictwo Pracy Ważne daty: 12 maja 1926 r. – przewrót majowy Józefa Piłsudskiego2 sierpnia 1926 r. – ogłoszenie noweli sierpniowej1928 r. – powstanie Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR)29 czerwca 1930 r. – kongres Centrolewu w Krakowie1931 r. – zjednoczenie partii ludowych i powołanie Stronnictwa Ludowego23 kwietnia 1935 r. – uchwalenie konstytucji kwietniowej12 maja 1935 r. – śmierć Józefa Piłsudskiego1937 r. – powołanie Obozu Zjednoczenia Narodowego (OZN)1937 r. – powstanie Stronnictwa Pracy Powyższy materiał został opracowany przez Przeczytanie i zapamiętanie tych informacji ułatwi Ci zdanie klasówki. Pamiętaj korzystanie z naszych opracowań nie zastępuje Twoich obecności w szkole, korzystania z podręczników i rozwiązywania zadań domowych.

zamach majowy i rządy sanacji